Küresel Enflasyon kavramı son dönemlerde ismini sıkça duyduğumuz bir kavram haline geldi. Bunun sebebi sadece kendi ülkemizde oluşan enflasyon seviyeleri değil aynı zamanda küresel çapta enflasyonun büyümesiydi. Peki neden küresel çapta bir enflasyon artışı oldu? Türkiye’ye bu küresel enflasyondan etkilendi mi? Gibi soruların cevaplarını bu makalede net bir şekilde açıklayacağız.
Enflasyonu etkileyen kavramlardan en önemli olanlarından biri üretim fonksiyonlarında meydana gelen değişim olmaktadır. Tabi enflasyonu etkileyen tek bir faktör olamaz ancak küresel çapta enflasyon artışının en temel faktörlerinden birisi olarak tanımlamak mümkün olacaktır.
Türkiye’de herhangi bir şehirdeki üretim kapasitesini düşünelim. A şirketinin 1000 araba ürettiğini varsayalım. Sonra da küresel boyutta kaç araba üretildiğini düşünelim. Oldukça fazla olacağının tahminini yürütmek zor olmayacaktır. Haliyle böyle büyük bir üretim hacminin zedelenmesi arz talep dengesini bozacak ve enflasyonun dalgalanmasına sebep olacaktır.
Üretim Fonksiyonları Nasıl Etkilenir?
Bu sorunun cevabı ekonomide birçok indikatöre bağlı olabilir. Ancak bizim özellikle 2021-2022 döneminde küresel enflasyon artışını açıklayabilmemiz için ele alacağımız indikatör kaynak ve enerji sorunu olacak.
Kaynak ve enerji sorunu küresel anlamda tarihten bu yana görülen bir sorun olarak görülse de 2021-2022 dönemlerinde bu durum oldukça ciddileşti. Bunun sebebi kaynaklar ve enerji üzerine çıkan savaş ve politik gerilimler oldu.
Rusya ve Ukrayna arasında gerçekleşen savaş ciddi anlamda bir kaynak ve enerji sorununa sebep oldu. Bunun sebebi özellikle üretimde ve bireysel kullanımda vazgeçilmez olan doğalgaz kaynağının çoğunluğunun Rusya’nın elinde olmasıydı.
Rusya ve Ukrayna arasında bir taraf haline gelen Avrupa Birliği ülkeleri de Rusya’nın enerji dağıtımını azaltması sonucu üretimde sekteye uğradı. Haliyle üretime olan yeterli imkân sağlanamadığından enflasyon artış gösterdi. Ancak kaynak ve enerji sorunun tek sonucu bu olmadı.
İstisnai durumlar dışında herhangi bir mal veya hizmetin miktarı ne kadar az olursa ve talebi de fazlaysa o mal veya hizmetin fiyatı da o kadar artar. Haliyle doğalgaz kaynağının sanayide bolca kullanılması ve aynı zamanda bireyler tarafından kullanılması enerji miktarında bir azaltılmaya gidildi ve fiyatını arttırdı.
Türkiye Bu Küresel Enflasyondan Etkilendi Mi?
Türkiye küresel enflasyondan tabi ki etkilendi. Ancak toplan enflasyon artışının hepsi tabi ki küresel çapta yaşanan kriz değil. Türkiye üretim konusunda oldukça kötü bir performans sergilemekte bu sebeple enflasyonun temel artış sebebinin üretimin az olması diyebiliriz.
Üretim az olduğunda ülke bireylerine yetecek mal veya hizmetin karşılanamaması ve sonucu olarak dıştan alıma sebep oluyor. Bu da dış borcu arttırıyor ve ülke milli parasının değerini ciddi anlamda düşürüyor.
Bir Cevap Yaz
