Kripto para borsalarında işlem gerçekleştirenler sıklıkla FUD kavramının adını duymaktadır. Özellikle de Bitcoin yatırımcıları, BTC fiyatının sert düşüş gerçekleştirdiği evrelerde FUD nedir sorusu sıklıkla sorulur. FUD kavramı temelde yatırımcıların üzerinde gelişen ve onların yatırıma dair mantıklı kararlar alabilmesini engelleyen kaygı ve korkuyu ifade eder.
Kripto para işlemleri baz alındığında ayı piyasası içinde yer alınan dönemlerde ise yatırımcı üzerindeki FUD etkileri yükselir. Önemli olan volatiliteye, alım-satım yoğunluğundaki değişimlere bağlı olarak yaşanan fiyat düşüşlerinde FUD etkilerini bastırmak ve soğuk kanlı kararlar vermektir. Peki, FUD’u ne yaratıyor, FUD etkilerinde nasıl davranmak gerekiyor? Tüm bu sorulara hep birlikte yanıt bulmaya çalışalım.
FUD’u Ortaya Çıkaran Faktörler Neler?
FUD nedir sorusunu yanıtladıktan sonra FUD’un yatırımcı üzerinde etkili olmasına sebep olan faktörler neler hemen inceleyelim.
- Manipülasyon: Eğer bir kripto para projesi hakkında veya gerçekleştirdiği projeler hakkında olumsuz haberler manüpülatif bir mantık içinde yapılıyorsa, yatırımcılar bundan etkilenir. Her zaman olmasa da bazı zamanlarda kripto paralar hakkında asılsız bilgiler veren taraflar öne çıkabilir. Her hangi bir kripto paranın itibarının düşürülmesi veya fiyatının aşağı çekilmesi amacı ile manipülasyon yaratacak bilgilerin sosyal medyada sunulması, yatırımcıların aklında “fiyat düşebilir” düşüncesini doğurur. Bu düşünce ile satışa giden yatırımcılar ise FUD’a kapılarak, fiyatın gerçek anlamda düşmesine sebep olabilirler. Çünkü yüklü miktarda satış talebi arzın yükselmesine ve fiyatın düşmesine sebep verir.
- Hükümet Düzenlemelerine Dair Haberler: Kripto paralar hakkındaki düşünceler her ülkede aynı değildir. Örneğin bir ülke sınırları içerisinde Bitcoin ile yatırım yapmak kısıtlanmışken diğer bir ülkede en ünlü teknoloji markaları dahi milyonlarca Bitcoin alımı gerçekleştirirler. Ülkeden ülkeye değişen görüşler, hükümetlerinde kripto paralar hakkında düzenlemeler yapmasına sebep veriyor. Kripto para birimlerine yönelik hükümetlerce getirilen kısıtlalar ise yatırımcı üzerinde “piyasa fiyatları düşer mi?” düşüncesini yaratarak, FUD’a neden oluyor. Ancak bilinmelidir ki sadece birkaç ülke tarafından yapılan bu kısıtlamalar, kripto para piyasasında çöküşe neden olabilecek bir faktör değildir. Kripto para piyasası merkeziyetsiz ve hükümetlerden bağımsız şekilde işler.
Dikkatten kaçırılmaması gereken bir diğer detay ise kripto para piyasası konulu hükümet düzenlemelerinin temelde ülkeyi ilgilendirmesidir. Hükümetler sadece kendi ülkelerinde kripto para kullanımını kısıtlamaya yönelik kararlar alabiliyorlar. Şuana kadar kripto para piyasasının son bulmasına yönelik alınan bir karar veya gündeme taşınan yasal madde bulunmuyor. Gündeme yansıyan açıklamalar bu yüzden kısa süreli FUD etkilerini yaratarak, piyasada orta vadeli dalgalanmalara yol açıyor. Microstrategy, Tesla, Space X gibi markaların sermayelerini genişletmek adına yüklü miktarda kripto para alımı gerçekleştirdikleri bir dönem içerisinde, düzenleme başlıklı eleştiriler uzun vadeli etkileri beraberinde getirememektedir.
FUD’u Ortaya Çıkaran Fiyat Düşüşleri
Özellikle kripto para piyasasının en geniş işlem hacmine sahip kripto para birimlerinde yaşanan fiyat düşüşleri, yatırımcı üzerinde FUD nedir ve sonuçları hususunda bize en net bilgiyi verir. Çünkü Ethereum ve Bitcoin gibi kripto paraların fiyatlarında ani düşüş oluşması halinde piyasanın genelinde fiyat değişimleri gözlemlenir. En güçlü iki kripto para, piyasadaki hacmin ciddi oranını kapladıkları için diğer altcoin fiyatları da düşüş hareketinden etkilenmektedir.
Piyasada en güçlü kripto para fiyatlarının düşüşü ile oluşan fark edilir dalgalanma ise yatırımcıların ilk adımda FUD’a kapılmalarına ve panikli satışa gitmelerine sebep olabilir. Yatırımcılar sermayelerinin kaybolacağından korkarak ani kararlar alma eğilimine girerler ve aslında bu ayı piyasasının oluşmasına yol açan ilk adımdır. FUD ardından gelen panikli ve yüksek hacimdeki satışlar, piyasada arzın daha fazla yükselmesine ve fiyatların dip noktalara hareket etmesine sebep verebilir.
Asıl soru ise FUD etkisi ile oluşan panikli satışların fiyatları düşürmesi bir avantaj mı yoksa dezavantaj mı? Aslına bakarsanız kripto para alımına sıcak bakan tüm kurumsal şirketler, yatırımcıların FUD’a kapılarak popüler kripto paraların fiyatlarını satışları ile aşağı çektikleri dönemde alım kararı vermeyi tercih ediyorlar. Bitcoin ve Ethereum gibi değerli görülen kripto paraları en düşük fiyata ulaşılan dönemde satın alarak, bir sonraki yükseliş anını bekleyerek akıllı bir yol çizmeyi tercih edebiliyorlar. Diğer bir ifade ile piyasa FUD’a kapılarak satış hacmini genişleten acemi yatırımcılar, FUD’a aldanmayan profesyonel yatırımcılar için en ideal alış fiyatını yaratıyorlar. Tüm bu detayları akılda bulundurmak ve her dip veya tepe fiyat noktasında ani karalar almamak önem arz ediyor.
FUD’dan Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
FUD’dan korunmak için kripto para piyasasına dair gündem takibini dikkatli şekilde yapmak gerekir. Bir konuyu incelerken ayrıntılara dikkat etmek veya konuyu kaç kişinin, nasıl bir kitlenin ciddiye aldığını incelemek, FUD’dan etkilenmemeye imkan tanır. Örneğin Bloomberg, Aralık 2017 senesinde Tether’in ABD yargısınca denetleneceğine dair bir haberi takipçilerine sunmuştu. Ocak 2018’de ise bu haber yeniden servis edilerek güncellenmişti. Ancak konu hakkında yeni bir gelişme bulunmuyordu. Haberin bir kez daha gündeme gelmesi o dönem yatırımcı üzerinden FUD’u başlattı ve haberin sadece güncellendiğinin anlaşılması halinde ise fiyat satışlara bağlı olarak çoktan gerilemişti.
Tether’e yönelik eski bir haberin yeniden gündeme taşınması, bu durumun bir sene çnce gerçekleştiğinden haberi olmayan yatırımcıların haberi güncel bir gelişme olarak algılamasına sebep oldu. Manipülatif koşu yaratan bilgiler, Fud’u ve ardından gelen panikli satışları getirdi. Olayın çok daha önce meydana geldiğini tarih detaylarını takip ederek fark eden ve satışa gitmeyen yatırımcı taraf ise ilerleyen süreçte kar elde eden portföylere sahip oldular. Kısacası, güncel haberlere dair gelişmeleri ayrıntılara dikkat ederek takip etmek, FUD’a kapılmamak için son derece önemlidir.
Sosyal Medya FUD Oluşumunda Ne Kadar Etkili?
Sosyal medya pek çok anonim analistin görüşlerini sunduğu bir alan haline gelmiştir. Bunun yanında kripto para balinalarının ve piyasa yapıcı görülen isimlerin piyasa hakkında yorum yaptıkları alanlardan biri yine sosyal medyadır. Sosyal medyada Elon Musk’ın kripto paralara yönelik görüşleri ile karşılaşabilir hatta analistlerin grafik analizlerine dahi ulaşabilirsiniz. Ancak verilen bilgiler her zaman %100 doğrudur gibi bir kanı getirmek mümkün değildir. Özellikle de balinaların kendilerine göre piyasayı şekillendirmek istedikleri anlarda dikkatli davranmak daha doğru olacaktır.
FUD nedir sorusuna bir örnek vermek gerekirse, Elon Musk’ın Bitcoin’i ve madencilik tipini enerji tüketimi bakımından eleştirdiği tarihlerde Bitcoin fiyatında bir düşüş meydana gelmiştir. Tesla markası için Bitcoin alımından vazgeçtiğini sosyal medyadan duyurduğu tarihlerde ise yatırımcılar panikli bir Bitcoin satışına yöneldiler. Kısacası piyasa yapıcılardan biri olarak görülen Elon Musk’ın kendi yatırımlarına dair açıklamaları, diğer kripto para yatırımcılarının fikirlerini kısa süre değiştirdi. Burada büyük sermayeli bir rolün Bitcoin’e eleştiri getirmesi, geniş bir kitle BTC satışına gidebilir mi? Fiyat düşer mi? sorularını beraberinde getirerek, yatırımcılar üzerinde FUD dalgasını başlattı.
İlerleyen sürede ise Bitcoin’in madencilik koşullarında nasıl iyileştirme yapılabilir? Başlığı altında pek çok analist ve piyasa yapıcı arasında görüş alışverişi yapılmaya başlandı. Ethereum’un yaratıcı aklı Vilatik Buterin, Pos konsensüs’ün BTC için basit bir çözüm olacağını belirtmişti. Nitekim eleştiriler ardından açılan yeni başlıklar, öncesinde gelen eleştirinin unutulmasına sebep oldu ve orta dönemli FUD etkisi sona erdi. Bitcoin’in eleştiri gördüğü tarihler geri bırakıldığında, 2021 daha sonlanmadan bir rekor fiyatın tabloya geldiğini de gözden kaçırmamak gerek. Kısacası eleştiriler ardından hakim olan FUD etkisine kapılmayan, seri satışa yönelmeyen bir kesim sezonun en yüksek fiyatından satış yapma imkanını ilerleyen dönemde buldular. Aynı dönemde Microstrategy ise düşük fiyattan BTC alımı gerçekleştirmek memnun olduğunu ifade ederek, yeni bir alım planı içinde olduğunu gündeme sunmuştu.
Sosyal medya üzerinden aktarılan tek bir görüşe veya değerlendirme göre karar almak, piyasada akıllıca hamle yapmayı engeller. Eğer piyasayı etkileyebilecek bir gelişme veya bilgi ile karşılaşılmışsa, gelişmenin ilerleyen dönemde nelere sebep olabileceğini düşünmek anahtar noktadır. Kişi öncelikle fiyat grafiklerini incelemeli, kripto paranın daha önce eleştiri ve düzenlemelere konu olduğu tarihler ardından nasıl bir performans gösterdiğini kontrol etmeli ve ardından alım-satım’a yönelik bir karar almalıdır.
Bir Cevap Yaz
